Display Deterrence
Artikelen Media

Home

Het Spaarvarkentje
Aanbiedingen op allerlei gebied
LINKTIPS
Headlines
Nieuws van het ICDP en FAQ
Postverzending NAPO
Nieuws Lokale Omroepen
Nieuws van de beheerster
Forum
Oude Forum
Artikelen Media
Kinderen en oorlog
Thuisfrontblad
Surfgids Display Deterrence
Album Voor Iedereen
Album Foto's media
Album Humor
Album A-B-C-D-E
Album F-G-H-I-J
Album K-L-M-N-O-P-Q
Album R-S-T-U
Album V-W-X-Y-Z
Allerlei
Mannenpagina
Interactief: Allles op een rij

Noord-Irak: inwoners Arbil feestend de straat op
09-04-2003
Bron: Omroep.nl

Nadat de Koerdische televisie beelden van tanks in de binnenstad van Bagdad uitgezonden had, gingen inwoners van de Noord-Iraakse stad Arbil de straat op om feest te vieren. De bewoners van Arbil, dat in handen is van de Democratische Partij van Koerdistan (KDP) van Massoud Barzani, reden met hun auto's claxonnerend door de binnenstad.

De winkels in Arbil zijn gesloten


Een lid van de KDP zei in een vraaggesprek met al-Jazeera dat de mensen vooral opgelucht waren dat er sinds het begin van deze oorlog geen chemische wapens tegen de Koerden zijn gebruikt. Vooraf vreesden veel mensen hiervoor. In 1988 bestookte Bagdad het Koerdische stadje Halabja met chemische wapens waardoor zeker 5000 doden vielen.

Ook in Suleimaniya, in handen van de Patriottische Unie van Koerdistan (PUK), gingen duizenden Koerden de straat op om de val van Bagdad te vieren. Leden van de Amerikaanse 'Special Forces' werden bedankt door de Koerden, maar ook president Bush kon op hun dankbaarheid rekenen.

Tikrit
Maar woordvoerder Brooks van het Amerikaanse leger wees erop dat het regime van Saddam Hussein nog steeds de controle heeft over delen van het noorden van Irak. Zo is volgens Brooks Saddams geboorteplaats Tikrit nog steeds in handen van zijn aanhangers. Deze kunnen een gevaar vormen voor de geallieerde troepen, door bijvoorbeeld alsnog massavernietiginswapens in te zetten.

De Britse en Amerikaanse luchttroepen bombardeerden vandaag militaire doelen in in Tikrit, en de Amerikanen hebben geprobeerd de wegen van Bagdad naar Tikrit te blokkeren om zo eventuele vluchtende Iraakse leiders te kunnen tegenhouden.

Mosul en Kirkuk
Brooks zei te verwachten dat de Republikeinse Garde en guerilla's rond de oliecentra bij Mosul en Kirkuk nog felle tegenstand zullen bieden. De Amerikaanse en Koerdische troepen rukken steeds verder op naar Mosul. Een berg die de Irakezen gebruikten om de stad te verdedigen, is al gevallen. De berg ligt vijftien kilometer ten noordoosten van Mosul.

Een Koerdische woordvoerder verklaarde dat dit de belangrijkste slag tot nu toe aan het noordelijke front is. "We waren erg verrast door het geringe verzet van de Iraki's, die de berg gedurende de hele oorlog fel verdedigd hebben", aldus de woordvoerder. Met de verovering van de berg-Maqloub ligt de weg naar Mosul, de derde stad van Irak, open. Tussen Maqloub en Mosul zouden zich geen Iraakse troepen meer bevinden.

blueklu.gif

De aanval op Irak van uur tot uur.

Klik hier voor het overzicht.

blueklu.gif

Arabische manieren voor beginners (Bron AD - 28 maart)

Van onze redactie buitenland

Veel militairen krijgen in de Golfregio voor het eerst in hun leven te maken met Arabische gewoonten en gebruiken. Een blunder is zo begaan. De Amerikaanse troepen krijgen daarom een lesje Arabische manieren voor beginners.

Tijdens gebedstijd

Tijdens gebedstijd zul je af en toe mensen in het openbaar zien bidden. Een biddende moslim kan staan, knielen of op de grond liggen. Als je een biddend persoon moet passeren, is het beleefd om achter hem langs te lopen.

Gesprek

Volgens Arabische gewoonte is het het voorrecht van de gastheer om het gespreksonderwerp te bepalen. Het Arabisch is een poëtische taal en aangenaam om naar te luisteren. Vandaar dat het traditie is om te genieten van een gesprek. Het is tegenover je gesprekspartner(s) onbeleefd om ongeduld of haast te tonen. Gesprekken beginnen met een vredeswens (As salam aleikum) en gebabbel over koetjes en kalfjes - 'hoe gaat het met jou?'

Voetzolen

Het is onbeleefd als je je voetzool aan iemand laat zien, bijvoorbeeld wanneer je met je benen recht vooruit op de grond gaat zitten. Je voetzolen kunnen dan wijzen naar een andere gast, en dat is een belediging.

Rechter/linkerhand

In de meeste Arabische landen wordt de linkerhand als 'onrein' beschouwd. De linkerhand kreeg deze reputatie in de barre woestijn, een land met weinig bomen en geen papier. Het was de gewoonte om te eten, handen te schudden en te wuiven met de rechterhand, terwijl de linker werd gereserveerd voor zekere 'hygiënische doeleinden' en voor het snuiten van de neus. Tegenwoordig is het extreem onbeleefd om met links een hand te geven, of om ermee te wuiven. Dat impliceert dat men de 'onhygiënische resten' van zijn linkerhand aan iemand afwrijft. Het is ook niet netjes om te eten of eten door te geven of aan te nemen met de linkerhand.

Handgebaren

Verscheidene Amerikaanse handgebaren hebben een andere betekenis in het Midden-Oosten.

Duim omhoog: Wat in het Westen 'alles in orde' betekent, staat in het Midden-Oosten gelijk aan het middelvinger-omhoog-gebaar.

Vrede/victorie

Het V-teken wordt begrepen zolang je het met de handpalm naar buiten gericht maakt. Met de handpalm naar je toe kan het worden opgevat als een duivelsteken of het middelvingergebaar.

OK

Het OK-teken zoals duikers dat maken - een rondje van je wijsvinger en duim en de andere drie vingers gestrekt - kan worden misverstaan als een teken van het 'boze oog'.

blueklu.gif

Wellicht verhuizing leger Turkije (Bron: Omroep Brabant)

EINDHOVEN - Het is mogelijk dat de mensen van luchtmachtbasis De Peel, die nu in Zuidoost-Turkije zitten, naar het westen van dat land moeten.

Dat zei overste Abma, commandant van de patriots-eenheid, tegen Omroep Brabant. De groep is in Turkije om dat land te beschermen tegen mogelijke Iraakse aanvallen met scudraketten.

Het gebied is vrijwel helemaal bevolkt door Koerden. Als het Turkse leger het Koerdische gebied in Noord-Irak binnentrekt, zouden er spanningen kunnen ontstaan, stelt Abma.

Kommentaar Beheerster: Uit het schrijven dat het ICDP aan relaties heeft rondgestuurd, blijkt maar weer dat we gerust sceptisch mogen zijn ten aanzien van allerlei beweringen die in de media worden gedaan. Laat je dus niet "gek" maken!

blueklu.gif

Saddam Hussein bij zijn toespraak van gisteren (links) en bij zijn toespraak van 20 maart.
Saddam Hussein bij zijn toespraak van gisteren (links) en bij zijn toespraak van 20 maart. Foto Reuters

Hoe levend en hoe live is Saddam Hussein?

Werd Saddam Hussein op de eerste dag van de oorlog gewond? Hoe live zijn zijn toespraken op de Iraakse televisie? Geheime diensten onderzoeken beeld en geluid.


Door onze redacteur Carolien Roelants

ROTTERDAM, 25 MAART. De Iraakse president Saddam Hussein verwees gisteren in een toespraak voor het eerst naar concrete oorlogshandelingen in de afgelopen dagen - maar de Amerikanen en Britten willen in hun officiële uitingen nog steeds niet geloven dat hij echt in leven is. Uit Washington en Londen blijven suggesties komen dat hij donderdag bij de eerste raketaanval op Bagdad die op hem en zijn directe omgeving was gericht, is gedood of gewond. ,,We weten dat we hem hebben geraakt. We weten dat hij gewond was'', citeerde de krant USA Today vandaag een bron bij inlichtingendiensten. Washington onderstreept elke dag dat Saddam ,,in elk geval de controle over zijn land verliest'' en dat zijn regime ,,verkruimelt''.

,,Een man van wie Iraakse functionarissen zeggen dat het [Saddam] Hussein is'', zoals de Los Angeles Times het gisteren uitdrukte, prees gisteren in de toespraak voor de staatstelevisie het verzet van zijn ,,geduldige strijders'' tegen de vijand. Hij roemde met name de tegenstand in Umm Qasr, het havenplaatsje waarvan vrijdag al de val werd gemeld maar waar Iraaks verzet de volgende dagen rechtstreeks op de westerse televisie te volgen was. ,,Ik maak speciaal melding van Brigade 45 in de 11de divisie die het vaandel van de jihad [heilige oorlog] en de naam van Irak in de epische slag van Umm Qasr hoog hief, samen met diegenen die hieraan waren toegevoegd van de marine'', zei Saddam (die de Iraakse media op hun beurt omschrijven als ,,Stafveldmaarschalk president Saddam Hussein, opperbevelhebber van de strijdkrachten, moge God zijn status verhogen met de zekere overwinning'').

Saddam noemde ook andere steden waar de Amerikaans-Britse coalitie de afgelopen dagen tegenstand heeft ontmoet, waaronder Basra, Nassiriya en Najaf. Hij zei dat de invasiemacht vastliep zodra zij de woestijn achter zich liet: ,,Zij vinden Irakezen om zich heen, die hun vuur op hen richten. De partij, de volksmassa's, de stammen, de Fedayeen Saddam [de gevreesde veiligheidsdienst van zijn zoon Uday die inderdaad meevecht], de nationale veiligheidsmensen, samen met de dappere strijdkrachten hebben lofwaardig gepresteerd, in overeenstemming met hun prijzenswaardige eigenschappen.'' Hij waarschuwde de bevolking: ,,Hoe meer zij [de coalitietroepen] verliezen, hoe meer zij u zullen bombarderen''. Maar tegelijk kondigde hij de ,,bijna-overwinning'' op ,,de vijand en alle ongelovigen'' aan. ,,Dit zijn beslissende dagen, o Irakezen, dus val aan zoals God het heeft bevolen!''

Kort voor de toespraak gisteren door de Iraakse televisie werd uitgezonden, werd in Londen nog gemeld dat Irak Rusland om een arts had gevraagd om Saddam aan een wond in zijn maag te behandelen. Dergelijke berichten, waarvan versies al dagen de ronde doen - ,,Getuigen hebben gezien dat de tiran in een ambulance werd gedragen met een zuurstofmasker over zijn gezicht'', aldus The Sun in een bericht dat begon met de zin: ,,De boosaardige Saddam WAS in zijn platgegooide bunker, zeggen spionnenbazen'' - zijn in Washington en Londen nooit met zoveel woorden bevestigd. Maar in beide hoofdsteden werd wel officieel twijfel geuit aan de eerste toespraak van Saddam, opgezet en met grote bril meteen na de aanval, niet zozeer aan de authenticiteit als wel aan het moment van opname.

Dat gebeurde gisteren weer. De CIA bevond Saddam, nu in normale vorm en zonder bril, opnieuw echt: hij was niet een van zijn acht veronderstelde dubbelgangers. Maar Ari Fleischer, de woordvoerder van het Witte Huis, toonde zich ,,niet verbaasd als Saddam Hussein een tijdje geleden een zeker aantal verklaringen had opgenomen die waren bedoeld om later uit te zenden''. De Britse minister van Defensie, Geoff Hoon: ,,Ik kan meteen zeggen dat die beelden niet direct werden uitgezonden''. ,,We zijn ons goed bewust dat hij [Saddam] recentelijk vele uren heeft doorgebracht om verschillende boodschappen op te nemen'', voegde hij eraan toe.

De vraag is: wie geloven de Iraakse burgers? Op hen zijn immers zowel Saddams toespraken als de Amerikaanse en Britse verklaringen gericht. Uit het feit dat er nog geen vlaggen te voorschijn zijn gehaald om de als bevrijders aangekondigde coalitietroepen te verwelkomen, valt op te maken dat bij hen Saddam voorlopig de overhand heeft.


blueklu.gif

Oorlog, waarheid en propaganda 
Bron (o.a.): Federation of American Scientists

"Het eerste slachtoffer in de oorlog, is de waarheid". Het is een bekend gezegde. Nu de aanval op Irak is uitgebroken en de voorlichters van het leger media-beroemdheden worden, is het interessant om eens te kijken naar wat ons in de vorige oorlog, die in Kosovo in 1999 plaatsvond, werd voorgespiegeld.

Kosovo werd 78 dagen gebombardeerd door vliegtuigen van de NAVO. Volgens PR-voorlichter Jamie Shea had de bommencampagne veel succes. Dagelijks werd het ene succes na het andere succes genoemd. Ten onrechte, zo bleek al snel achteraf.

Soldaten
Voor aanvang van de oorlog waren er 40.000 Servische soldaten in Kosovo.
Volgens voorlichter Jamie Shea werden in totaal 10.000 soldaten gedood.
In werkelijkheid kwamen 'slechts' 476 soldaten om.
(Plus zo'n 1.700 burgers, maar die worden in dit soort statistieken niet
meegeteld.)

Gevechtsvliegtuigen
Voor aanvang van de oorlog had Servië 30 MIG-straaljagers.
Volgens voorlichter Jamie Shea werden in totaal minstens 14 straaljagers vernietigd.
In werkelijkheid waren het er 3.

Tanks
Voor aanvang van de oorlog waren er 280 Servische tanks in Kosovo.
Volgens voorlichter Jamie Shea werden door precisie-bombardementen 113 tanks vernietigd.
In werkelijkheid waren het er 12, waarvan een aantal bewust door de
Serviërs was achtergelaten omdat ze verroest, antiek en buiten gebruik
waren.

Wat hadden de NAVO-bommenwerpers dan wel vernietigd? Vooral veel tractors en een groot aantal nep-tanks die met hout, laken en touw in elkaar waren gezet. Vanuit een cockpit op 10.000 meter hoogte was het verschil tussen een tractor en een tank niet te zien.

Als rechtvaardiging voor de Kosovo-oorlog werd vooraf steeds gemeld dat de Serviërs strijders van het Kosovo Bevrijdingsfront massaal zouden afslachten. Er zouden tientallen massabegraafplaatsen zijn in Kosovo met duizenden lijken. Na de oorlog werd door de NAVO heel Kosovo omgekeerd op zoek naar de graven. Ze werden niet gevonden.

Niet vergeten als je komende dagen TV kijkt: PR is de afkorting van
propaganda.


blueklu.gif

SP: Patriots in Turkije misschien uitschakelen

 

AMSTERDAM -

Nederland moet dreigen zijn patriots in Zuidoost-Turkije buiten werking te stellen als het Turkse leger zich niet uit Noord-Irak terugtrekt. Dat zei Van Bommel zaterdag tijdens een discussiebijeenkomst over Irak van het oecumenisch gesprekscentrum Babylon.

Hij zal met zijn collega Karimi van GroenLinks de zaak volgende week in de Kamer aan de orde stellen.

De Nederlandse patriotlanceerinrichtingen beschermen twee Turkse bases tegen mogelijke Iraakse raketaanvallen. Als het Turkse leger de inval in Noord-Irak vanaf die bases heeft ondernomen, moet Nederland de patriots als drukmiddel gebruiken om Turkije te bewegen zich terug te trekken, aldus Van Bommel.

,,In dat geval beschermen de patriots in feite de Turkse inval'', aldus het SP-Kamerlid. Patriots zijn weliswaar defensieve wapens maar dreigen volgens Van Bommel nu een rol te krijgen in een ,,offensieve strategie'' van de Turken. Daarmee misbruikt Turkije de middelen die Nederland ter beschikking heeft gesteld om het land te beschermen, vindt hij.

In een reactie zegt een woordvoerder van Buitenlandse Zaken dat de Nederlandse NAVO-ammbassdeur Turkije om opheldering zal vragen wanneer de NAVO-raad bijeenkomt. Verder wilde de woordvoerder niets zeggen omdat de berichten dat het Turkse leger in Noord-Irak is binnengetrokken ,,tegenstrijdig zijn''.

blueklu.gif

Bron: NCR Handelsblad - 19 maart
 
In de woestijn in Koeweit verzamelden Britse troepen zich vrijdag 14 maart voor een toespraak van de Amerikaanse generaal Conway
In de woestijn in Koeweit verzamelden Britse troepen zich vrijdag 14 maart voor een toespraak van de Amerikaanse generaal Conway Foto Reuters

Een kolossale dreun als aanvalsplan

Het Pentagon wil de Iraakse strijdkrachten in korte tijd op de knieën dwingen. Een kolossale dreun gevolgd door verbijstering zou genoeg moeten zijn.


Door Menno Steketee
 
Bij dit artikel
  NIEUWS - VS mag alleen over Turkije heen vliegen
  NIEUWS - Lagerhuis steunt oorlog en Tony Blair
 
Links
  OVERZICHT - www.nrc.nl/irak

ROTTERDAM, 19 MAART. Maandenlang zeiden woordvoerders van het Pentagon dat ze nog geen plan voor de aanval op Irak op hun bureau hadden liggen. Misschien lag de blauwdruk van het offensief inderdaad niet op hun schrijftafels, maar de kans is groot dat ze ermee opstonden en naar bed gingen: Shock and Awe: Achieving Rapid Dominance. Het boek, geschreven door de Amerikaanse luchtmachtveteraan Harlan Ullman in 1996, beschrijft hoe een tegenstander bliksemsnel op de knieën kan worden gedwongen door hem zo'n kolossale dreun, shock, te verkopen dat hij met stomheid, awe, wordt geslagen.

Ullman gebruikte het voorbeeld van de onverzettelijke Japanners, die na de Amerikaanse inzet van de atoombom in augustus 1945 eindelijk beseften dat hun strijd volstrekt tevergeefs was. Het gebruik van nucleaire wapens tegen Irak is niet aan de orde. Maar een gelijksoortig schokeffect dat de tegenstanders doet beseffen dat verzet nutteloos is, zou volgens Ullman en de Pentagon-planners ook met een hagelbui van precisiegeleide wapens en een bliksemoffensief van tankeenheden worden bereikt.

Zo'n 'snelle dominantie' van Irak is niet alleen militair wenselijk, de eerste klap moet ook politiek een daalder waard zijn.

In de Golfregio zijn intussen naar schatting 300.000 Amerikaanse en Britse militairen verzameld. Tienduizenden militairen zijn nog onderweg. Deze strijdmacht is daarmee veel kleiner dan die welke het Iraakse leger na een lang luchtoffensief in 1991 uit het kleine Koeweit verjoeg. Maar vertrouwend op nieuwe militaire technologie, en jarenlange ervaring bij luchtaanvallen op Irak, denkt het Pentagon de Iraakse strijdkrachten in korte tijd te kunnen domineren. Ook helpt dat het Iraakse leger numeriek en kwalitatief geen schim meer van zichzelf is. Zo is de Iraakse luchtafweer er in twaalf jaar niet in geslaagd ook maar één bemand Amerikaans of Brits toestel neer te schieten.

Het belangrijkste doel van de aanval is het leiderschap: in de eerste plaats Saddam Hussein, zijn directe politieke medewerkers en hoge militairen van de Republikeinse Garde en de Speciale Republikeinse Garde. Hoog op de doelenlijst prijken dus geheime hoofdkwartieren en commandocentra.

Mocht het leiderschap niet fysiek kunnen worden uitgeschakeld, dan wordt het geïsoleerd. Als het regime niet kan communiceren met de troepen, dan weten deze niet wat ze moeten doen, is de theorie. Om dit gevaar althans gedeeltelijk op te vangen is Irak in vier militaire rayons verdeeld - met in elk district iemand aan het hoofd die trouw is aan het regime. Eerste opdracht: zorgen dat een Amerikaans-Brits grondoffensief vastloopt en de bevolking ervan weerhouden net als in 1991 in opstand te komen.

Mislukt de opdracht het Amerikaans-Britse grondoffensief tegen te houden, dan moeten militaire rayonhoofden de olie-installaties in brand steken. Eenheden van de Republikeinse Garde zouden al springladingen over de olievelden hebben verspreid.

Ook wordt er rekening mee gehouden dat, naar analogie van operatie Hoefijzer, toen Joegoslavische troepen tijdens de NAVO-bombardementen in 1999 de inwoners van Kosovo verdreven, Iraakse eenheden chemische en biologische wapens zullen inzetten tegen de eigen bevolking. Een humanitaire ramp met miljoenen vluchtelingen, zou het Amerikaans-Britse offensief vertragen - en de publieke opinie ondermijnen.

Bagdad vormt het logische zwaartepunt van het offensief. Rond de hoofdstad zijn de meeste divisies van de loyale Republikeinse Garde opgesteld. En het stedelijk gebied met, in vredestijd, vijf miljoen inwoners, is niet alleen een goede schuilplaats voor het regime, maar geldt ook als erg moeilijk te veroveren.

Die opstelling van de Republikeinse Garde rond Bagdad vergemakkelijkt gek genoeg haar uitschakeling. Aangezien het regime deze zwaar bewapende eenheden niet helemaal vertrouwt, zijn ze in een wijde ring om Bagdad ingegraven. Het leiderschap staat alleen toe dat de nóg loyaler geachte Speciale Republikeinse Garde in het regeringscentrum stellingen betrekt.

De Republikeinse Garde zelf is dus niet goed beschikbaar voor straatgevechten: wanneer de eenheden vanuit hun stellingen in de omtrek van Bagdad naar de stad trekken, geven ze zich bloot. De Amerikaanse luchtmacht kan dan met hen afrekenen.

In de Golfoorlog zou het oogmerk om een heel land in korte tijd te verlammen onhaalbaar zijn geweest. In 1991 duurde het nog zes weken van aanhoudende bombardementen voordat de Iraakse tegenstand zo ver was ondermijnd dat een grondoffensief verantwoord werd geacht.

Een snelle beslissing is nu ook politiek wenselijker. Bij gevechten vallen altijd onbedoelde slachtoffers: een gestage stroom van missers zou de publieke opinie tot het uiterste testen. De mondiale steun voor de toch algemeen geaccepteerde aanval tegen de Talibaan en Al-Qaeda in Afghanistan in 2001 vertoonde al na een paar weken slijtage.

Luchtaanvallen en een grondoffensief kunnen deze keer in veel rappere opeenvolging worden uitgevoerd. Negentig procent van de gegooide bommen was tijdens de Golfoorlog ongeleid, 'dom'. Nu zal die verhouding omgekeerd zijn.

De gevechtsvliegtuigen die op de vijf Amerikaanse vliegdekschepen in de regio staan gestationeerd kunnen zo goed als allemaal precisiegeleide bommen afgooien. In 1991 waren er maar een paar dozijn - in de gehele vloot. Een Amerikaanse marineofficier stelde onlangs dat een vliegdekschip in 2003 vijf tot zes keer meer slagkracht heeft dan een carrier van twaalf jaar geleden. Dat betekent dus dat op dit moment meer dan 25 vliegdekschepen van het Golfoorlog-type door de regio kruisen.

Voor de gevechtsvliegtuigen geldt net zoiets. Weliswaar zijn nu maar duizend gevechtsvliegtuigen in de Golf gestationeerd, in 1991 was dat meer dan het dubbele, maar die kunnen nu allemaal precisiegeleide projectielen op doelen gooien. De slimmigheid van de bommen is bovendien exponentieel gestegen.

Dat ook de gevechtscapaciteit van de grondstrijdkrachten sinds de Golfoorlog fors is verbeterd, moet een bliksemoverval mogelijk maken zoals Ullman voor ogen staat.

Dat de strategen in het Pentagon optimistisch zijn over het schokeffect van een massale aanval op Irak is eenvoudig na te gaan: zonder een waarschijnlijke overwinning trokken ze niet ten strijde. En toch zijn in het aanvalsplan makkelijk een paar risico's aan te wijzen. De olie-installaties in het noorden van Irak bijvoorbeeld, die makkelijk met explosieven zijn te vernietigen, zijn ver buiten bereik van de hoofdmacht van de Amerikanen en Britten in Koeweit. Of resterende biologische en chemische wapens kunnen worden uitgeschakeld valt eveneens te bezien. Ook het moreel van de verdedigers van Bagdad blijft een onzekerheid.

En dat zijn nog maar de theoretische gevaren van het shock and awe-plan. Zoals een gezegde over oorlogvoering luidt: zodra het eerste schot is gevallen, kan ieder plan de prullenbak in.

blueklu.gif

Bron AD - 18 maart
 
Politieke steun aan VS, geen militaire


Door onze politieke redactie

DEN HAAG, 18 MAART. De Nederlandse regering verleent politieke steun aan een oorlog tegen Irak, maar levert daaraan geen militaire bijdrage.

 
Bij dit artikel
  DOCUMENT - Verklaring van premier Balkenende

Dat heeft demissionair premier Balkenende gisteravond gezegd na spoedberaad van het kabinet.

Volgens het kabinet is militair optreden tegen Irak gerechtvaardigd, omdat Saddam Hussein niet tegemoetgekomen is aan de eisen van de internationale gemeenschap die zijn vastgelegd in VN-resolutie 1441. Balkenende noemde het ,,zeer spijtig'' dat over de daaraan te verbinden gevolgen in de Veiligheidsraad geen overeenstemming is bereikt.

Balkenende noemde Saddam een ,,veelpleger'' die oorlog over zichzelf heeft afgeroepen door sinds twaalf jaar alle VN-eisen tot ontwapening naast zich neer te leggen. Voor actieve Nederlandse militaire steun aan acties tegen Saddam is echter ,,geen breed draagvlak'' in de samenleving en het parlement, aldus Balkenende in zijn verklaring.

Balkenende merkte op dat er ook internationaal geen breed draagvlak is voor de oorlog. Het kabinetsberaad speelde zich af vóór de rede van president Bush vannacht. Vanmorgen overlegde het kabinet opnieuw over de internationale situatie, vanmiddag zou de Kamer over de naderende oorlog tegen Irak debatteren.

De PvdA, waarmee het CDA een nieuw kabinet aan het vormen is, verwelkomt het afzien van militaire steun door het kabinet. PvdA-leider Bos dreigde gistermiddag de formatiebesprekingen af te breken als het kabinet wel tot actieve militaire steun zou besluiten. Bos gaat ervan uit dat de kwestie-Irak nu geen onoverkomelijk obstakel meer zal vormen voor de kabinetsformatie.

Coalitiepartners CDA en VVD menen beide dat Nederland positief moet staan tegenover Amerikaanse verzoeken tot zogeheten backfill in Afghanistan of Kosovo, vervanging wanneer de VS hun daar gelegerde troepen richting Irak willen verplaatsen. De PvdA acht zulke indirecte steun aan de Amerikaanse actie onaanvaardbaar.

Ook blijven CDA en PvdA vooralsnog verschillen in hun politieke reactie op de internationale situatie. De PvdA keurt de oorlogsplannen van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië hoe dan ook af, nu instemming in de VN-Veiligheidsraad is uitgebleven. Vanmiddag zou de PvdA eisen dat het kabinet zich uitspreekt tegen een 'Alleingang' van de VS.

De ministers van VVD en LPF waren wel geneigd tot militaire steun aan actie tegen Irak, maar zij hebben dat niet gedaan wegens de demissionaire status van het kabinet. Balkenende zei gisteravond dat de Nederlandse Patriotraketten in Oost-Turkije daar blijven.


blueklu.gif

Bron: AD 18 maart
 
Opstappen, anders oorlog; Irak wijst eis af

Saddam krijgt van Bush nog 48 uur


Door onze correspondent

WASHINGTON, 18 MAART. President Bush heeft Saddam Hussein en zijn zoons vannacht nog 48 uur gegeven om Irak te ontvluchten. Doen zij dit niet, dan is Irak in oorlog met de Verenigde Staten ,,op een moment naar keuze'' van de president. ,,Alle decennia van bedrog en wreedheid naderen hun einde.''

De Amerikaanse president Bush hield een televisietoespraak. Daarin gaf hij Saddam 48 uur de tijd Irak te verlaten.
De Amerikaanse president Bush hield een televisietoespraak. Daarin gaf hij Saddam 48 uur de tijd Irak te verlaten. Foto AP
 
Bij dit artikel
  ACHTERGROND - Dag van de Waarheid voor VN duurt een paar uur
  HOOFDARTIKEL - Oorlogsverklaring...
  HOOFDARTIKEL - ...en neutraliteit
  DOCUMENT - Fragmenten uit de toespraak van Bush (Nederlandstalig)
  DOCUMENT - Toespraak Bush (Engelstalig)
 
Links
  OVERZICHT - www.nrc.nl/irak

President Bush, die dit in een tv-toespraak van een kwartier aankondigde, beloofde het Iraakse volk ,,een welvarend en vrij land''. Het zou de tweede keer in twaalf jaar zijn dat de Verenigde Staten het Irak van Saddam Hussein de oorlog verklaren. Net als zijn vader in 1991, aan de vooravond van de Eerste Golfoorlog, zei president Bush: ,,De tiran zal snel weg zijn. De dag van uw bevrijding staat voor de deur.''

Saddam Hussein bezit chemische en biologische wapens - hij heeft ze tegen zijn eigen volk gebruikt, stelde Bush: ,,Het gevaar is reëel, terroristen kunnen met chemische, biologische en op termijn kernwapens hun openlijk uitgesproken ambities realiseren en duizenden of honderdduizenden onschuldige mensen in dit land of elders doden.''

De VS hebben die dreiging op geen enkele manier verdiend, aldus de president. Zij hebben ,,het soevereine recht'' geweld te gebruiken om zich ertegen teweer te stellen. ,,Wij treden nu op omdat het gevaar van nietsdoen veel groter is dan het risico van ingrijpen. [..] We kiezen er voor die dreiging aan te pakken vóór zij in ons luchtruim of in onze steden opdoemt.''

In een verwijzing naar de aanloop tot de Tweede Wereldoorlog en het recente verzet van Frankrijk in de Veiligheidsraad zei Bush: ,,In de twintigste eeuw kozen sommigen voor een verzoeningspolitiek ten opzichte van een moordzuchtige dictator wiens dreigementen daardoor konden uitmonden in volkerenmoord en een wereldoorlog.'' De president verweet de Veiligheidsraad zijn plicht te verzaken. De Verenigde Staten zullen hun verantwoordelijkheid wel nemen en Saddam ontwapenen, aldus Bush.

De president richtte zich direct tot volk en krijgsmacht van Irak. Zijn toespraak werd in vertaling rechtstreeks uitgezonden door vliegtuigen die boven het land vlogen. Bush riep militairen op geen orders uit te voeren van Bagdad en zeker geen massavernietigingswapens te gebruiken. ,,'Ik handelde op bevel' zal geen excuus zijn'', aldus Bush.

Vooraanstaande Democraten in het Amerikaanse Congres hebben na afloop van de toespraak hun kritiek gericht op het falen van de Amerikaanse diplomatie inzake Irak. Zij stellen zich vierkant op achter de 250.000 manschappen die zich in het Golfgebied opmaken voor oorlog.

Het hardste was het commentaar van Tom Daschle, leider van de Democraten in de Senaat: ,,Ik ben verdrietig, heel verdrietig dat deze president diplomatiek zo jammerlijk heeft gefaald dat wij nu gedwongen zijn deze oorlog te voeren.'' Daschle behoorde in oktober tot de meerderheid aan Republikeinen en Democraten die voor de Congres-resolutie stemden die de president ruime bevoegdheden gaf voor afrekening met Irak.

Ook Joe Lieberman, de Democratische presidentskandidaat met de felste pro-oorlogs-opstelling, schaarde zich achter de aanzwellende kritiek op de diplomatie van de regering-Bush. Bill Frist daarentegen, de nieuwe leider van de Republikeinse meerderheid in de Senaat, prees de president om het geduld waarmee hij de diplomatie iedere kans heeft gegeven.

Binnen de VS is direct na de toespraak van de president de alarmfase weer verhoogd tot Code Orange, het op één na hoogste niveau.


blueklu.gif

Bron: Rotterdams Daglad

Ingezonden door Hilko

Woensdag 12 Maart 2003

 

Lachen om mascotte Bonzo in Turks niemandsland

Staatssecretaris bezoekt waakzame Patriotsbasis

 
   

Batman/Diyarbakir - Op een bordje dat de Nederlandse militairen voor hun tentenkamp in het Turkse Batman hebben geplaatst, staat als plaatsaanduiding 'Gotham City,' de stad van filmheld Batman. Het aanzicht doet echter meer denken aan een scegravene uit de film 'Mad Max', met hoofdrolspeler Mel Gibson. Het tentenkamp staat op een troosteloos, uitgestrekt terrein. De grond is een deken van modder en overal waar je kijkt hangen camouflagenetten. Maar dat deert de Patrioteenheden niet. Ze zijn tevreden en kletsen er vrolijk op los.

,,Merhaba, nasilsin? Hallo, hoe gaat het?'' vraagt sergeant Sedjan Milojlovsk, die in korte tijd zijn Turkse woordenschat heeft vergroot. ,,Ik kende al wat woordjes. Hier heb ik behoorlijk wat bijgeleerd.'' Erg handig vindt Sedjan. ,,De Turken verstaan ons niet, dan leren wij toch een beetje Turks?'' Inburgering staat écht hoog in het vaandel bij de Nederlanders. Een Turkse collega lacht als hij Sedjan Turkse woordjes hoort zeggen: ,,Heeft hij de scheldwoorden al genoemd?''

Van buitenaf bekeken oogt het kamp van de Nederlanders weinig comfortabel. Het eerste dat in het oog springt is de modder. Maar de slaaptenten, behangen met Ajax-sjaaltjes, zijn juist zeer geordend en zelfs gezellig. ,,Gisteren was het niet zo netjes hier hoor,'' zegt een militair lachend. De boel is een beetje aan kant gemaakt voor het bezoek aan de Patriot-eenheden van staatssecretaris Van der Knaap. De bewindsman loopt op dat moment door het kamp en neemt overal een kijkje. Hij is onder de indruk van de Nederlandse soldaten. ,,Ze zijn hier half februari gekomen en half maart staan ze klaar, in the middle of nowhere, met echt goed spul. Onze soldaten zijn er helemaal klaar voor.''

Ook de Turken zijn onder de indruk van hun Nederlandse collega's. Eentje vindt zelfs dat die zo hard werken, dat hij medelijden met ze heeft. ,,Echt waar, dag en nacht zijn ze bezig. Misschien hebben ze meer manschappen nodig, dan gaat alles wat sneller.'' De Turken zijn te spreken over de vriendelijkheid van de Nederlandse soldaten. ,,We communiceren slecht met elkaar, maar ze zijn wel heel sociaal. Laatst gaven ze ons nog wat van hun eten. Gewoon als gebaar,'' zegt een Turkse kapitein. Waar de Turken erg om moeten lachen is dat de Nederlanders een mascotte hebben meegebracht, die Bonzo heet. Een Britse bulldog. ,,Zoiets zouden de Turkse militairen nou nooit doen. Dat is toch eerder iets voor vrouwen?''

Driehonderdvijftig Nederlandse militairen moeten de grote steden in het zuidoosten van het land, Mardin en Diyarbakir, beschermen tegen mogelijke raketaanvallen van Irak. De Patriot-lanceerinstallaties zijn al ruim een week operationeel. Zeven dagen per week, 24 uur per dag houden de bemanningen het luchtruim in de gaten vanuit hun commandoposten in Batman en Diyarbakir.

Wanneer sprake is van een luchtdreiging wordt dat via een satelliet die de lancering registreert, gemeld aan het grondstation. Daarna wordt de positie van de dreigende raket uitgerekend, zodat de Patriot-raket die als het ware uit de lucht kan plukken. ,,Het gehele proces is automatisch en slechts een kwestie van een paar seconden,'' vertelt luitenant-kolonel E. Abma, de commandant van de Nederlandse Patriot-eenheden.

Hun vrije tijd vullen de soldaten met televisiekijken en sporten. Een terrein ter grootte van enkele voetbalvelden achter de tenten is geëgaliseerd voor het permanente onderkomen van de Nederlanders die nu nog in boogtenten slapen. Ze krijgen moderne tenten met betere verwarming en airco. Elke militair heeft in deze verblijven een eigen kamertje en dus meer privacy. Een deel van het terrein is bedoeld voor de Amerikanen van wie nog steeds niet zeker is of ze komen. Eerst moet het Turkse parlement daarvoor toestemming geven. Een nieuwe regering van de kersverse Turkse premier Erdogan, dient vermoedelijk op korte termijn een nieuw voorstel in. Een eerste werd afgekeurd. De leider van de AK-partij, Erdogan, is onlangs via tussenverkiezingen in het parlement gekozen en vervangt de huidige premier Gul.

De bedoeling is dat de Patriot- eenheden in Batman en Diyarbakir maximaal zes maanden blijven. Een half jaar is geen korte periode. Het is daarom van groot belang om het moreel op peil te houden, vindt Sedjan. Dat moet volgens hem gebeuren door voldoende te ontspannen en goed te eten. ,,Het eten is hier echt oké. We worden goed verzorgd, dus we hebben niets te klagen.'' Wat hij voor ontbijt heeft gehad? Sedjan denkt even na. ,,Turks brood, Turkse kaas, Turkse worst.'' Hij moet erom lachen. ,,Turks eten is wel heel lekker hoor.''

 

blueklu.gif

foto: Bezoek Van der Knaap aan Patriots Turkije, foto 2 (Hennie Keeris)Staatssecretaris bezoekt Patriots in Turkije 11-03-2003

Staatssecretaris Cees van der Knaap van Defensie heeft woensdag (11 maart) met eigen ogen kunnen zien dat de Patriot geleide wapens van de luchtmacht in zuid-oost Turkije zorgen voor de luchtverdediging van de steden en vliegbases Diyarbakir en Batman. Hij bezocht in de ochtend Batman en in de middags Dyarbakir en kreeg uit eerste hand informatie over de manier waarop de luchtmachteenheid het luchtruim bewaakt tegen Iraakse ballistische raketten. De staatssecretaris toonde zich tegen over de media onder de indruk van het feit dat de luchtmacht zo snel operationeel was in Turkije. "Er is sprake van een grote gemotiveerdheid al is het natuurlijk gruwelijk ver weg. Ze weten donders goed waar ze mee bezig zijn."

Het Patriot-systeem beschikt over een eigen radar die tot op een afstand van zo'n 150 kilometer kan kijken, de luchtmachters kunnen echter ook gebruik maken van informatie van vooruitgeschoven stations die zich zowel op de grond als in de lucht kunnen bevinden, de zogenoemde "early warning". Batman, dat zich hemelsbreed op een afstand van zo'n tachtig kilometer van Dyarbakir bevindt, ligt met een afstand van zo'n 180 kilometer, het dichtst bij de Iraakse grens. Dyarbakir ligt meer naar het westen. Voor de Nederlanders is deze Turkse plaats geen onbekende want ook tijdens de Golfoorlog van 1991 stonden hier Patriots paraat. "Anders dan toen hebben we nu geen Stingers bij ons", verklaart detachementscommandant luitenant-kolonel Erik Abma. "Die waren bedoeld tegen vliegtuigen en helikopters en daarvoor geldt nu geen dreiging."

Met het oog op het mogelijke gebruik van chemische en biologische middelen, heeft het personeel - zo Abma - de nieuwste NBC-pakken meegekregen. "Ook hebben we gezorgd dat de training nog eens tot in de puntjes werd herhaald. Iedereen kan binnen negen seconden zijn gasmasker ophebben, en in die tijd zijn collega hebben gecontroleerd. Binnen anderhalf à twee minuten moet de rest van het pak aangetrokken zijn." Het personeel van de Groep Geleide Wapens waar de Patriot toe behoren, heeft de afgelopen jaren voldoende kunnen trainen voor een uitzending als deze. Abma: "Daarvoor zijn de oefeningen als Rovins Sands in Amerika en onze life firings (schietoefeningen) op Kreta zo belangrijk. Daar ervaar je wat het is om daadwerkelijk een raket af te vuren. Net zo belangrijk zijn de oefeningen Joint Project Optic Windmill en bijvoorbeeld Dynamic Mix. Met dergelijke oefeningen zijn we prima voorbereid op een uitzending als deze." (foto's: Hennie Keeris) foto: Militairen bij Patriots in Turkije (Hennie Keeris) foto: Bezoek Van der Knaap aan Patriots Turkije, foto 1 (Hennie Keeris)

blueklu.gif

Saddam Hussein
saddam.jpg

Achtergrondinfo Saddam Hussein (Bron: site van Nova)

Is: De leider van Irak en een van de grootste vijanden van Amerika. .

Imago: Saddam Hussein is een klassieke dictator. Al sinds 1979 regeert hij met harde hand, meedogenloos en paranoïde maar ook berekenend en intelligent. Hij boezemt angst in bij zijn onderdanen, maar vreest ook voor zijn eigen leven. Om de kans op aanslagen te verminderen, slaapt hij nooit twee keer achter elkaar op dezelfde plek en stuurt hij dubbelgangers naar moeilijk te beveiligen manifestaties. Zijn maaltijden worden eerst opgediend aan voorproevers. Bush junior krijgt er nog een zware dobber aan om de Iraakse dictator van zijn troon te stoten. Al sinds het einde van de Golfoorlog in 1991 wordt met economische sancties geprobeerd Saddam Hoessein onschadelijk te maken. Maar hoezeer het Iraakse volk daar ook onder geleden heeft, de almachtige dictator zit steviger in het zadel dan ooit.

Carrière: Saddams politieke carrière wordt gekenmerkt door moordpartijen en oorlogen. In 1969, als hij net benoemd is tot vice-voorzitter van de Revolutionaire Commandoraad, laat Saddam meteen 14 vermoedelijke samenzweerders publiekelijk ophangen. Als hij tien jaar later president wordt, executeert hij een derde van de RCC en tientallen leden van zijn eigen nationalistische Baathpartij. Het jaar daarop stort hij Irak in de acht jaar durende oorlog tegen Iran. En twee jaar later, in 1990, valt Saddam Koeweit binnen en is de Golfoorlog een feit. Om de legitimiteit van zijn regime te benadrukken, heeft Saddam een immens propaganda-apparaat in het leven geroepen. Overal in het land zijn kolossale beelden en portretten van hem te bewonderen. Op radio en televisie wordt hij dagelijks de hemel in geprezen. Zijn officiële, negentiendelige biografie is verplicht leesvoer voor Iraakse regeringsfunctionarissen.

Familie:
Saddam staat, net als Don Corleone in zijn lievelingsfilm 'The Godfather', aan het hoofd van 'de familie'. De bewoners van zijn geboortestreek, de Takriti, vormen een belangrijke clan met een bloedige geschiedenis. Nu Saddam president is, hebben ze de hoogste posities in handen en kunnen ze ongestraft een schrikbewind voeren. De belangrijkste hoofdrolspelers in Saddams familie zijn naast drie halfbroers en drie neven, zijn twee zoons Uday en Qusay. Deze acht zijn samen de umana Saddam, 'Saddams getrouwen'. Zij weten als enigen waar Saddam zich ophoudt. Saddams oudste zoon Uday, die de reputatie van een wrede pathologische moordenaar heeft, werd lang als Saddams gedoodverfde opvolger beschouwd. Tot hij 1996 gewond raakte bij een nota bene aan zijn vader toegeschreven moordaanslag. Uday zou zijn vader niet gehoorzaamd hebben. Sindsdien wijst alles er op dat Saddams jongste zoon Qusay nu de beoogde troonopvloger is. Qusay is lid van het Regionaal Commando van de regerende Baathpartij en staat aan het hoofd van de geheime dienst. Ook is hij door zijn vader benoemd tot diens plaatsvervanger bij noodtoestanden. Qusay vertoont zich slechts zelden in het openbaar.


 

Ingezonden door Hilko
Bron: Rotterdams Dagblad 7 maart
 

'Biertje op Turkse basis? Kan je vergeten!'

Door Fidan Ekiz

Diyarbakir - Jazeker, de sfeer op de luchtmachtbasis in de Zuidoost-Turkse stad Diyarbakir is goed. Nou ja, goed? De communicatie tussen de Nederlandse en Turkse soldaten verloopt nog wat moeizaam. ,,Maar dat was te verwachten,'' voegt luitenant-kolonel E. Abma, commandant van de Nederlandse Patriot-eenheden die een week geleden in het gebied zijn aangekomen, er aan toe.

Om de wederzijdse contacten wat te smeren, zijn drie militairen van Turkse afkomst uit Nederland meegereisd, zegt Abma. ,,We zijn niet echt thuis in de gebruiken van de Turken. Afspraken maken gaat hier bijvoorbeeld heel anders. Turkije kent een strakke hiërarchische structuur. Als wij denken dat we hier een afspraak hebben, moet die eerst worden bevestigd door een andere chef en vervolgens door nog een andere.''

Een beetje ontspanning is noodzakelijk, dus de militairen krijgen ook de mogelijkheid te relaxen op de basis. Zo staat er een televisie met schotel en hebben de soldaten hun eigen kroeg. Niet dat er alcohol wordt geschonken, want dat is tegen de regels van de basis.

Ook zijn de Nederlandse soldaten, evenals de Turkse, verplicht op de luchtmachtbasis te blijven. Voorlopig valt van de basis dus niet meer te zien dan een lange muur. Aan weerszijde van de poort rusten twee uitgediende Starfighters op grote betonnen blokken. Zwijgzame Turkse soldaten houden de wacht.

Driehonderdvijftig Nederlandse militairen moeten de grote steden in het zuidoosten van Turkije, Mardin en Diyarbakir, beschermen tegen eventuele raketaanvallen van Irak. De vraag is of de omwonenden dit ook weten. ,,Ja, de Nederlanders zijn hier een tijd terug gekomen,'' zegt Sultan Kaya. Ze zit met enkele andere vrouwen voor haar woning in de krottenwijk Ali Pinar, op steenworp afstand van de basis. ,,We weten niet waarom ze hier zijn. Ik denk voor de oorlog. Ik wist niet dat ze hier waren om ons te beschermen. Nou, daar ben ik blij mee. Insallah (als God het wil) komt alles dan goed.''

Luitenant-kolonel Abma: ,,Onze konvooien werden met luid gejuich en geklap binnengehaald. De mensen weten waarom we hier zijn.'' Ali Aslan is één van de weinigen die weet waarom de Nederlandse soldaten er zijn: ,,Het is jammer dat het nodig is. Maar ik geloof niet dat de Nederlanders ons kunnen helpen als Irak Turkije aanvalt. Saddam is veel te sterk, tegen hem kunnen zij niets beginnen.''

Mogen de 'gewone' Patriotsoldaten de basis al niet verlaten, hun commandant komt ook slechts na moeizame onderhandelingen met zijn Turkse collega's zo nu en dan het terrein af. ,,De Nederlanders en de Turken voeren nu onderhandelingen op hoog niveau. Die gaan over de verantwoordelijkheid voor de Nederlandse troepen. Nu is het zo dat de Turken zich erg verantwoordelijk voelen voor ons. Wij zijn hun gasten. Ze zijn doodsbenauwd dat ons iets overkomt,'' vertelt de luitenant-kolonel.

Als de onderhandelingen zijn afgerond, krijgen de Nederlanders meer bewegingsvrijheid. In het akkoord wordt namelijk bepaald of de Nederlandse militairen buiten de poorten van de basis hun wapens mogen gebruiken in geval van nood. ,,Wij dragen wel wapens, alleen is nog onduidelijk of én in welke situatie we die mogen gebruiken.''

De Patriotlanceerinstallaties zijn al ruim een week operationeel. Zeven dagen per week, 24 uur per dag, houdt de bemanning het luchtruim in de gaten. Verder wordt op de basis druk gewerkt aan voorzieningen voor de huisvesting. De soldaten hebben tot nog toe in boogtenten geslapen. Vandaag arriveren de moderne tenten met harde, verhoogde bodems, betere verwarming en airco. Elke militair heeft in deze verblijven een eigen ruimte en dus meer privacy.

De bedoeling is dat de Patriot- eenheden in Batman en Diyarbakir er maximaal zes maanden zijn. ,,Hoelang ze werkelijk blijven is afhankelijk van de vraag of er oorlog komt en wanneer.'' Als de Nederlandse eenheden hun half jaar erop hebben zitten, zullen anderen hen mogelijk vervangen, vertelt Abma. Vermoedelijk zijn dat militairen uit andere landen. ,,Wij hebben in elk geval niet de afspraak dat een andere eenheid uit Nederland ons komt aflossen.''

Het besluit van het Turkse parlement om geen Amerikaanse troepen toe te laten op Turks grondgebied, heeft geen invloed op het opereren van de Nederlanders in Turkije, meent de commandant. ,,Ons werk staat daar los van. Het is moeilijk om te zeggen wanneer Turkije veilig is en wanneer onveilig. We kunnen nooit van te voren weten hoe de strijd zich ontwikkelt.''

blueklu.gif

Bron: Rotterdams Dagblad 6-3-03

Protest met keukengerei en bezemstelen

Diyarbakir betoogt tegen oorlog met drum- en lichtshow

 

Diyarbakir - Alhoewel een nieuwe oorlog in de Golf onafwendbaar lijkt, houden de protesten overal ter wereld aan. In Turkije draaien de mensen elke avond om klokslag acht uur het licht uit en is het een minuut lang stil. Daarna breekt het kabaal los.

In de wijk Batikent van Diyarbakir loopt de klok blijkbaar een beetje achter. Drie minuten over acht gaan de eerste lichten pas uit. Als na zestig seconden het gekletter van pannen en deksels weerklinkt, volgt de rest. De lichten gaan herhaaldelijk uit en weer aan. Tegelijk volgt vanaf de balkons een fluitconcert van bewoners. Een middenstander geeft in zijn mini-market een complete lichtshow weg. Vervolgens loopt hij zijn winkel uit en laat een bezemsteel over de rolluiken ratelen.

De actie met lichten vindt overal in de wereld plaats en in Turkije doen veel mensen nog dagelijks enthousiast mee. Toch lijkt het aantal deelnemers een beetje af te nemen. De een vergeet simpelweg zijn lichten uit te doen en de ander vindt dat het 'toch geen zin heeft'. In Diyarbakir is dat anders. Een grote meerderheid van de inwoners van deze stad in het Zuid- Oosten van Turkije heeft de moed nog lang niet opgegeven. ,,We willen geen oorlog meer, we zijn het zat.'' De burgeroorlog tussen het Turkse leger en de Koerdische afscheidingsbeweging PKK, die jarenlang in het zuid-oosten van het land woedde, ligt hen nog vers in het geheugen.

Voor de inwoners van Diyarbakir, onder wie veel Koerden, is de oorlog erg dichtbij gekomen met de komst van de Nederlandse Patriot-eenheden. Die zijn daar niet zomaar gestationeerd, weten zij. De Nederlanders moeten de grote steden in het zuidoosten van Turkije beschermen tegen mogelijke raketaanvallen vanuit Irak. En hun thuisstad Diyarbakir ligt op 220 kilometer van de Iraakse grens en is met een miljoen inwoners de grootste stad van Zuid- Oost Turkije.

Ook tijdens de Golfoorlog van '91 stonden hier Patriots. ,,We lopen hier enorme risico's en we hebben niets om ons te beschermen. Journalisten die hier komen, hebben gasdichte pakken en gasmaskers. Die hebben wij niet eens.'' De aanwezigheid van de in hun stad gelegerde Nederlandse militairen stelt de bewoners niet gerust. ,,Als we worden aangevallen, is het de vraag of ze alle raketten kunnen afschieten. Moeten we dan maar biddend afwachten of het fout gaat?''

De 'lichten uit tegen de oorlog'-actie, zoals de Turken die noemen, brengt hier een beetje leven in de brouwerij. Overdag is het eigenlijk maar saai in Diyarbakir. Voor de jongeren valt er weinig te beleven. Voor hen is deze actie een doorbreking van de dagelijkse sleur.

Hakan Ünsal, Erkan Karagöz en Aydin Özsat bevinden zich elke avond tussen de demonstrerende mensen in de wijk Baglar van Diyarbakir. Op een afstandje slaan ze de politie gade, die vanuit een busje de meute in de gaten houden. Even later lopen lopen de 'T-Birds' van Baglar met hun stoere leren jacks en penetrante aftershave-geur druk fluisterend langs het busje.

,,Ze houden strengere controles de laatste tijd,'' zegt Ünsal. Zonder legitimatiebewijs moet je de straat niet op. Vooral jonge gozers als wij worden erg in de gaten gehouden. Laatst wilde ik 's avonds even naar het centrum, dat is een kwartiertje van mijn huis. Ik heb er twee uur over gedaan. Vallah, ik zweer het, ik werd steeds gestopt door agenten die vragen stelden.''

Zijn vriend Oktay vertelt dat in sommige wijken de politie zelfs noteert wie om acht uur de lichten thuis uitdoen. Zijn vrienden beginnen te lachen. Een duidelijke reden voor de toegenomen politiecontroles geven de jongens niet. Als een van hen het wel wil uitleggen, zeggen zijn vrienden iets in het Koerdisch tegen hem, waarna Oktay zwijgt.

Vermoedelijk heeft het te maken met de spanning tussen de Turken en Koerden, die weer oploopt. Op veel plaatsen in Turkije zijn demonstraties uit de hand gelopen nadat Koerden tijdens de optochten de vrijlating eisten van hun al jaren vastzittende PKK-leider Abdullah O¨calan.

 

blueklu.gif

Oudere artikelen zijn na te lezen in het media-archief

Enter supporting content here